2 (35) 2016
Miłosierdzia pragnę
W tym numerze „Teofila” głównym tematem jest miłosierdzie. Pytamy o uczynki miłosierne względem ciała i duszy. Demaskujemy podróbki miłosierdzia na rynku idei. Przedstawiamy także oblicze miłosierdzia Bożego w Starym Testamencie, w sakramentach i w innych religiach. Analizujemy encyklikę Laudato Si i łączymy ekologię z miłosierdziem. Zapraszamy do lektury, która otworzy Ci oczy na głębsze zrozumienie samego centrum chrześcijaństwa.
Spis treści
Wokół Boga miłosiernego | abp Grzegorz Ryś |
Teraz trzeba robić | Szymon Hołownia |
Psychologia Miłosierdzia | Jacek Prusak SJ |
Kto jest moim bliźnim? | Mateusz Grzelczak OP |
Czym jest, a czym nie jest miłosierdzie? | Janusz Pyda OP |
Boże miłosierdzie — trzy teksty ze Starego Testamentu | Jakub Bluj OP |
Miłosierdzie w sakramentach | Marek Blaza SJ |
Bóg miłosierny i litościwy w Biblii i Koranie | Krzysztof Modras OP |
Miłosierdzie — produkt uboczny ewolucji biologicznej? | Konrad Szocik |
Przebaczenie | Herbert McCabe OP |
Miłosierdzie w Laudato Si’ | Antoni Marczewski OP |
Być miłosiernym jak… Nietzsche i s. Faustyna | Tomasz Kalisz OP |
Na marginesie przekładu ST, II-II, q. 30 św. Tomasza z Akwinu | Radosław Więcławek OP |
O miłosierdziu | św. Tomasz z Akwinu |
Odważ się stracić grunt pod nogami | Timothy Radcliffe OP |
Audite verbum Domini mulieres! Czyli o głoszeniu Słowa Bożego kobietom według Humberta z Romans | Dawid Grześkowiak OP |
Święty Franciszek i wilk – model dla katolickiej nauki społecznej | Guido Vergauwen OP |
Miłosierdzia pragnę
Redakcja
Wydaje się, że w spotkaniu z Bogiem tym, czego pragniemy doświadczyć, jest Jego miłosierdzie. Chcemy, by Bóg nas obronił, opatrzył rany, dał nadzieję i poczucie bliskości. Ale pragnienie miłosierdzia to również pragnienie samego Boga — mówi On do człowieka, że chce raczej miłosierdzia niż ofiary (por. Oz 6, 6; Mt 12, 7). Można więc powiedzieć, że miłosierdzie jest wyjątkowym miejscem spotkania Boga z człowiekiem, zetknięcia Bożych i ludzkich pragnień, dlatego też tematowi miłosierdzia poświęciliśmy nowy numer Teofila.
Zaczynamy od wywiadu z ks. bp. Grzegorzem Rysiem, biskupem wyjątkowo zaangażowanym w głoszenie Bożego miłosierdzia. W rozmowie z nami ksiądz biskup przekonuje, że całą działalność Kościoła powinniśmy skupić wokół miłosiernego Boga. Następnie pytamy o uczynki miłosierne względem ciała Szymona Hołownię — publicystę, dziennikarza oraz założyciela fundacji charytatywnych na rzecz Afryki. Pytanie o uczynki miłosierne względem duszy skierowaliśmy do Jacka Prusaka SJ — teologa, psychologa i psychoterapeuty.
Artykuły Teofila otwiera tekst Mateusza Grzelczaka OP „Kto jest moim bliźnim?”, w którym mierzy się z pytaniem, które usłyszał Jezus od uczonego w prawie (por. Łk 10, 29). Dalej Janusz Pyda OP — teolog, filozof, duszpasterz akademicki krakowskiej Beczki — stara się zdemaskować podróbki miłosierdzia na rynku idei. Zdarza się słyszeć opinię, że dopiero Nowy Testamentodsłonił Boga jako miłosiernego Ojca, tymczasem Jakub Bluj OP — biblista — w swoim artykule ukazuje miłosierne oblicze Boga w Starym Testamencie. Skoro Bóg jest miłosierny, to gdzie możemy tego doświadczyć? Marek Blaza SJ — teolog — opisuje, jak miłosierdzie Boże udzielane jest w poszczególnych sakramentach. Imię miłosiernego nosi również Bóg w Islamie, Krzysztof Modras OP — religiolog — porównuje koncepcje miłosiernego Boga zawarte w Biblii i w Koranie. Natomiast Konrad Szocik — filozof — zastanawia się, czy miłosierdzie jest oryginalną koncepcją chrześcijańską, czy też produktem ewolucji biologicznej. Publikujemy również tłumaczenie słynnego tekstu Herberta McCabe’a OP — niedawno zmarłego wybitnego brytyjskiego teologa -„Przebaczenie”. Skoro Bóg jest niezmienny, to czym jest dla niego grzech, nawrócenie i przebaczenie? Następnie Antoni Marczewski OP analizuje encyklikę Laudato Si — co ekologia ma wspólnego z miłosierdziem? Niestety br. Antoni w trakcie przygotowania numeru zginął tragiczną śmiercią rażony piorunem, tekst Antka poprzedziliśmy wspomnieniem o nim. Numer zamykają: tekst Tomasza Kalisza OP, w którym przypomina porównanie koncepcji miłosierdzia św. Faustyny i Fryderyka Nietzschego dokonane przez ks. Józefa Tischnera, oraz tłumaczenie fragmentu Summy św. Tomasza na temat Bożego miłosierdzia, poprzedzone wstępem tłumacza — Radosława Więcławka OP.
Jak zwykle w Teofilu nie mogło zabraknąć tematów dominikańskich. Właśnie kończymy obchody jubileuszu 800-lecia powstania naszego Zakonu, więc poprosiliśmy naszego byłego generała, Timothy’ego Radcliffe’a, by spróbował nakreślić zadania, jakie stoją przed polskimi dominikanami. Natomiast Dawid Grześkowiak OP prezentuje średniowieczne instrukcje Humberta de Romanis, jak bracia powinni głosić Ewangelię kobietom. Na koniec publikujemy wykład Guido Vergauwena OP, w którym dokonuje społeczno-politycznej interpretacji legendy o św. Franciszka i wilku. Nadzwyczajny jubileusz Bożego miłosierdzia ogłoszony przez papieża Franciszka zbiegł się z obchodami 800-lecia naszego Zakonu. Jest to dla nas bardzo wymowne, ponieważ mówi się, że Zakon Braci Kaznodziejów powstał ze współczucia. Mamy nadzieję, że ten Teofil będzie dobrym podsumowaniem obydwu jubileuszy. Miłosierdzia pragnę